Πλαστική ρινικού διαφράγματος και χειρουργική ρινικών κογχών
- I. Αρχές πλαστικής ρινικού διαφράγματος
Η χειρουργική επέμβαση πλαστικής ρινικού διαφράγματος πραγματοποιείται με σκοπό τον ευθειασμό ενός στραβού (σκολιού) ή παρεκκλίνοντος διαφράγματος. Το ρινικό διάφραγμα αποτελείται από χόνδρο και οστό και χωρίζει τη μύτη σε δύο κοιλότητες, τις ρινικές θαλάμες.
Το ρινικό διάφραγμα μπορεί να είναι σκολιό εκ γενετής, ή μπορεί να έχει τραυματιστεί από προηγούμενη κάκωση της μύτης ή χειρουργική επέμβαση. Ένα στραβό διάφραγμα μπορεί να προκαλεί μερική ή ολική απόφραξη στη μία ή και τις δύο θαλάμες της μύτης, έτσι ώστε ο ασθενής να μην μπορεί να αναπνεύσει άνετα από τη μύτη. Ο πρωταρχικός σκοπός της εγχείρησης πλαστικής του ρινικού διαφράγματος είναι να βελτιώσει την ρινική αναπνοή. Μπορεί πάντως και να περιορίσει άλλα συμπτώματα όπως τη διαταραχή στην αίσθηση της όσφρησης, τις αυξημένες ρινικές εκκρίσεις (πρόσθια ή οπισθορινική καταρροή), το αίσθημα πίεσης στους παραρρίνιους κόλπους, τις επανειλημμένες λοιμώξεις μύτης-παραρρινίων. .
Η πλαστική ρινικού διαφράγματος πραγματοποιείται συνήθως υπό γενική αναισθησία. Τα τμήματα χόνδρου και οστού που παρεκκλίνουν αφαιρούνται ή ευθειάζονται, αφήνοντας αρκετό χόνδρο και οστό ώστε να διατηρηθεί το σχήμα της μύτης. Στο τέλος της επέμβασης μέσα στη μύτη τοποθετούνται επιπωματισμοί (ειδικές γάζες) ή μικρούς νάρθηκες για να βοηθηθεί το διάφραγμα να επουλωθεί ευθειασμένο και να μειώθει η πιθανότητα αιμορραγίας και σχηματισμού ουλώδους ιστού. Ο επιπωματισμός ή οι νάρθηκες μπορεί να παραμείνουν από μία έως λίγες ημέρες ανάλογα του είδους τους και των ιδιαιτεροτήτων του κάθε χειρουργείου..
- II. Αρχές χειρουργικής ρινικών κογχών
Άλλες δομές της μύτης, που λέγονται ρινικές κόγχες, μπορούν επίσης να επηρεάσουν τη ρινική αναπνοή. Οι ρινικές κόγχες με το πλούσιο αγγειακό δίκτυο που διαθέτουν θερμαίνουν και υγραίνουν τον εισπνεόμενο αέρα, ώστε ψυχρός και ξηρός αέρας να μην φθάνει στους πνεύμονες. Αυτό το δίκτυο μπορεί να διογκωθεί, προκαλώντας αύξηση του μεγέθους των κογχών και ρινική απόφραξη, όπως μπορεί να συμβεί σε λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού (κρυολόγημα ή γρίπη), ρινοκολπιτιδες, αλλεργίες ή ακόμα και λόγω κατασκευής.
Για τη μεγιστοποίηση της βελτίωσης της ρινικής αναπνοής από την επέμβαση πλαστικής του ρινικού διαφράγματος, ο περιορισμός του μεγέθους των ρινικών κογχών είναι συνήθως απαραίτητος. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με χειρουργική αφαίρεση τμήματος της κόγχης, είτε με σμίκρυνση αυτής με τη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος (καυτηρίαση), ραδιοσυχνότητες ή laser.
IIΙ.Μετεγχειρητικές οδηγίες
1.Πόνος: Οι περισσότεροι ασθενείς βιώνουν μια κατάσταση αντίστοιχη με ένα σοβαρό κρυολόγημα, με ρινική συμφόρηση, ρινικές εκκρίσεις και πονοκέφαλο, για 1-2 εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Ο πόνος είναι συνήθως ήπιος ως μέτριος σε βαρύτητα. Παυσίπονα μπορεί να χρειασθούν μέχρι και μία εβδομάδα μετά το χειρουργείο. Καλό είναι να αποφεύγονται παυσίπονα όπως η ασπιρίνη, που μπορούν να οδηγήσουν σε μετεγχειρητική αιμορραγία.
2.Αιμορραγία: Μικρή ποσότητα αιματηρής έκκρισης δεν είναι σπάνια για 1-2 εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Αυτή μπορεί να προέρχεται από το πρόσθιο τμήμα της μύτης ή και από το οπίσθιο, ώστε να ρέει στο φάρυγγα. Η αιμορραγία δεν θα πρέπει να είναι έντονη ή συνεχής. Επί ρινορραγίας συνιστάται να πιέσετε τη μύτη σας εξωτερικά και να γείρετε το κεφάλι μπροστά και κάτω για 5 λεπτά. Σε έντονη ή συνεχιζόμενη αιμορραγία, ενημερώστε τον γιατρός σας.
3.Πυρετός: Χαμηλός πυρετός (380C ή χαμηλότερος) είναι συνήθης μετά το χειρουργείο. Υψηλότερες θερμοκρασίες μπορούν να αντιμετωπισθούν με παρακεταμόλη. Αποφύγετε φάρμακα όπως ασπιρίνη που μπορούν να προκαλέσουν αιμορραγία. Σε περίπτωση υψηλού πυρετού (πάνω από 390C), ενημερώστε το γιατρό σας.
4.Αντιβιοτικά: Αίμα και βλέννη μπορεί να συσσωρευτεί στη μύτη. Για να προληφθεί μια σοβαρή λοίμωξη, συνήθως χορηγούνται αντιβιοτικά για μία εβδομάδα.
5.Υγιεινή της ρινικής κοιλότητας: Μετά την αφαίρεση των πωματισμών βλέννα και αίμα στερεοποιούνται στη ρινική θαλάμη και οι σχηματιζόμενες κρούστες δυσκολεύουν την ρινική αναπνοή. Το πρόβλημα αυτό μειώνεται με ρινικές πλύσεις φυσιολογικού ορού όσο το δυνατό περισσότερες φορές το εικοσιτετράωρο. Με αυτό τον τρόπο ρευστοποιούνται και αποβάλλονται οι κρούστες της βλέννας. Η χρήση αποσυμφορητικού σπρέι (όπως ξυλομεταζολίνης) ή αλοιφής (διμετινδίνης-φαινυλεφρίνης) μπορεί να βοηθήσει. Η αποβολή ποσότητας αίματος με τις πλύσεις είναι φυσιολογικό αρκεί η ποσότητα που αποβάλλεται να μειώνεται κάθε μέρα.
6.Δίαιτα: Ελαφρά γεύματα συνιστώνται για το πρώτο 24ώρο μετά το χειρουργείο καθώς μπορεί να εμφανιστεί ήπια ναυτία ή ακόμη και έμετος μετά τη λήψη γενικής αναισθησίας. Μετά τη δεύτερη ημέρα ο ασθενής μπορεί να λάβει κανονική δίαιτα. Είναι καλύτερο να αποφεύγονται ζεστά υγρά για τρεις με τέσσερεις ημέρες μετά το χειρουργείο, καθώς αυτό μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα αιμορραγίας.
7.Δραστηριότητες: Συνιστάται η αποφυγή εξαντλητικών δραστηριοτήτων για μία με δύο εβδομάδες μετά την επέμβαση καθώς η έντονη, κουραστική άσκηση οδηγεί σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης με αποτέλεσμα την αυξημένη πιθανότητα αιμορραγίας. Επίσης πρέπει να αποφεύγεται το φύσημα της μύτης για το ίδιο διάστημα. Σε περίπτωση ρινικής απόφραξης ή έκκρισης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν επιπλέον πλύσεις με φυσιολογικό όρο. Εάν νιώσετε την ανάγκη να φτερνισθείτε είναι καλύτερο αυτό να γίνει με το στόμα.
8.Μετεγχειρητική παρακολούθηση: Ο επιμελής καθαρισμός της μύτης από τον γιατρό σας μετά το χειρουργείο από πήγματα αίματος και βλέννας που έχουν συσσωρευτεί είναι απαραίτητος. Μπορεί να χρειαστεί να γίνει αρκετές φορές και να δημιουργεί άσχημο αίσθημα στον ασθενή γι’αυτό είναι προτιμότερη η συνοδεία ενός φίλου ή συγγενούς και η λήψη μιας δόσης παυσίπονου μία με δύο ώρες πριν την επανεκτίμηση.
Τις πρώτες 1 με 2 εβδομάδες μετά την επέμβαση λόγω του μετεγχειρητικού οιδήματος και των κρουστών που σχηματίζονται, η ρινική αναπνοή πιθανότατα δεν θα είναι αισθητά καλύτερη. Με την πάροδο όμως των ημερών θα πρέπει να βελτιώνεται και μετά από ένα μήνα περίπου ο ασθενής αρχίζει πλέον να βιώνει την ελεύθερη αναπνοή του από τη μύτη.
Για οποιοδήποτε λόγο υπάρχει ανησυχία από τον ασθενή κατά τη μετεγχειρητική περίοδο θα πρέπει να τη συζητήσει με τον θεράποντα ιατρό χωρίς δισταγμό.
Οι προαναφερόμενες οδηγίες βασίστηκαν σε παρόμοιες που έχουν εκδοθεί από την
Α’ Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών , Διευθυντής: Καθηγητής Σεγγας Ιωάννης
