Το κάπνισμα αφήνει σημάδια διαρκείας στο DNA

Το κάπνισμα μπορεί να έχει αποτύπωμα διαρκείας στο DNA, αλλάζοντας περισσότερα από 7.000 γονίδια με τρόπους που ενδεχομένως συμβάλλουν στην εμφάνιση νόσων που συνδέονται με αυτό, αναφέρει νέα έρευνα.

Με επισκόπηση αποτελεσμάτων δειγμάτων αίματος που ελήφθησαν από σχεδόν 16.000 ανθρώπους σε 16 προηγούμενες έρευνες, οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι για όσους σταμάτησαν το κάπνισμα, τα περισσότερα γονίδια ‘’ανέκαμψαν’’ εντός 5 ετών από τη διακοπή. …

Η καθιστική ζωή συνδέεται με θάνατο από 14 νόσους

Αν κάποιος ξοδεύει πολύ χρόνο σε καθιστική ζωή μπορεί ενδεχομένως να πεθάνει, παρόλο που μπορεί να ασκείται τακτικά.

Έρευνα του American Cancer Society έδειξε ότι αν κάποιος κάθεται για 6 ώρες την ημέρα και πάνω, ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου αυξάνεται κατά 19% σε σύγκριση με ανθρώπους που κάθονται λιγότερο από 3 ώρες.

Σύμφωνα με τη νέα έρευνα, η καθιστική ζωή μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει στον θάνατο με 14 τρόπους όπως με καρκίνο, καρδιοπάθεια, εγκεφαλικό επεισόδιο, διαβήτη, νεφρική νόσο, αυτοκτονία, ΧΑΠ, πνευμονοπάθεια, ηπατική νόσο, έλκος και άλλα προβλήματα του πεπτικού, νόσο του Πάρκινσον και του Alzheimer, νευρικές και μυοσκελετικές παθήσεις. …

Με 12 είδη καρκίνου συνδέεται η παχυσαρκία

Νέα μελέτη του World Cancer Research Fund συνδέει το υπερβολικό σωματικό λίπος με 12 είδη καρκίνου, ενώ παράλληλα αναφέρει ότι η παχυσαρκία είναι σε άνοδο παγκοσμίως.
Η έρευνα Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer: a Global Perspective, εξετάζει έρευνες δεκαετιών που συνδέουν την πρόληψη του καρκίνου με τη διατροφή …

Λόγοι Αύξησης Αλλεργιών

	Η Αστικοποίηση1 αυξάνει τα επίπεδα CO2 1960 34% 2014 54% 2030 79%
	TAΞΙΔΙΑ2 Μεγαλύτερη έκθεση σε νέα αλλεργιογόνα 1950 25εκ. τουρίστες 2012 1δισ. τουρίστες
	ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΑ2 1. Μεγαλύτερα φυτά, 2. Αύξηση Επιπέδων γύρης, 3. Μεγαλύτερη αλλεργική περίοδος
	ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΣ ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ3 1. Μεγαλύτερες περίοδοι ανθοφορίας 2. Περισσότεροι μύκητες
	ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ3 704 εκ. γάτες & σκύλοι

Η σχέση των Ελλήνων με τη στοματική υγιεινή

Αμελούν την υγιεινή του στόματός του οι καπνιστές και οι παχύσαρκοι ενώ δίνεται από πολλούς μεγάλη σημασία στην λευκότητα των δοντιών.

Παράλληλα, για ζητήματα υγείας που αφορούν το στόμα και το φάρυγγά μας καταφεύγουμε πρωτίστως στον φαρμακοποιό, ο οποίος επηρεάζει τις αποφάσεις μας.

Αυτά είναι μόνο ορισμένα από τα στοιχεία που έφερε στο φως η έρευνα της ΑΚΟΣ, με θέμα τις αντιλήψεις και συμπεριφορές ενηλίκων, αναφορικά με την υγιεινή και τα νοσήματα του στοματοφάρυγγα. …

Πώς να αποφύγετε τα μικρόβια!

Παρακάτω, σας προτείνουμε κάποιους εύκολους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να αποφύγετε τα μικρόβια σε καθημερινή βάση, ενώ είστε είτε στο σπίτι είτε στη δουλειά σας, ή ακόμα και στις διακοπές σας!

1. Κάντε ένα ντους αφού βρεθείτε κοντά σε κάποιον που είναι ήδη άρρωστος

Χρησιμοποιήστε κάποιο ειδικό αντιβακτηριδιακό σαπούνι, εάν η ασθένειά του είναι μεταδοτική. Φυσικά, δεν υπάρχει λόγος να κάνετε κάτι τέτοιο αν βρεθείτε δίπλα σε κάποιο άτομο με μία μη μεταδοτική πάθηση. …

Ορθή χρήση των αντιβιοτικών

Η Ελλάδα κατέχει τη θλιβερή πρωτιά στην Ευρώπη στην κατανάλωση αντιβιοτικών, καθώς και ένα από τα υψηλότερα ποσοστά μικροβίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο κίνδυνος πλέον που ελλοχεύει είναι ότι σε λίγα χρόνια τα αντιβιοτικά θα καταστούν αναποτελεσματικά στην αντιμετώπιση σοβαρών και θανατηφόρων λοιμώξεων, όπου η χρήση τους είναι απαραίτητη. Χρειάζεται λοιπόν, να προφυλάξουμε τα φάρμακα αυτά, τα οποία έσωσαν και εξακολουθούν να σώζουν εκατομμύρια ζωές μέχρι σήμερα. …

Γιατί πρέπει να περπατάμε 20 λεπτά την ημέρα;

Αν δεν είστε δραστήριοι, φροντίστε να περπατάτε τουλάχιστον 20 λεπτά την ημέρα, έτσι ώστε να μειώσετε τον κίνδυνο του πρόωρου θανάτου κατά 30%. Η έλλειψη άσκησης αυξάνει τις πιθανότητες πρόωρου θανάτου μέχρι και 50% παραπάνω σε σχέση με την παχυσαρκία, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.

Στην εν λόγω έρευνα συμμετείχαν 250.000 άνδρες και γυναίκες σε μία περίοδο 12 ετών. Κατά τη διάρκεια της έρευνας απεβίωσαν 21.438 άτομα από τους συμμετέχοντες . Εξετάστηκαν το επίπεδο της φυσικής τους δραστηριότητας, η μάζα του σώματός τους και η περιφέρεια της μέσης τους . Οι πληροφορίες που συνελέγησαν αρχειοθετήθηκαν ανά φύλο, ηλικία, μορφωτικό επίπεδο, κάπνισμα και κατανάλωση αλκοόλ.

Τι είναι η αδράνεια;

Η έρευνα χαρακτήριζε τους συμμετέχοντες σε αυτήν ως αδρανείς αν είχαν μία καθιστική εργασία και καθόλου φυσική δραστηριότητα. Το ¼ του συνόλου θεωρήθηκε αδρανές, σύμφωνα με αυτά τα κριτήρια. Αν δουλεύετε σε γραφείο και μετά δεν ασκείστε καθόλου, τότε κινδυνεύετε.

20 λεπτά περπάτημα την ημέρα είναι απαραίτητα

Μόλις με 20 λεπτά περπάτημα την ημέρα μπορούμε να κάψουμε από 90 έως 110 θερμίδες, και αυτόματα από την κατηγορία ‘αδρανής’, εντασσόμαστε στην κατηγορία ‘μέτρια αδρανής’.

Οι ερευνητές βρήκαν ότι αυτή η μικρή άσκηση μειώνει τον κίνδυνο του πρόωρου θανάτου από 16% έως και 30%. Η μεγαλύτερη διαφορά παρατηρήθηκε σε όσους ήταν φυσιολογικού βάρους, αλλά ακόμα και για τους παχύσαρκους τα ποσοστά πρόωρου θανάτου μειώνονται σημαντικά.

Το περπάτημα μπορεί να σώσει τις διπλάσιες ζωές από τη μείωση της παχυσαρκίας

Το να βοηθάς ένα υπέρβαρο άτομο να χάσει βάρος είναι μία πρόκληση, και ενώ πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια για τη μείωση της παχυσαρκίας στο σύνολο του πληθυσμού, είναι εξίσου σημαντικό το κράτος να αναλάβει δράση για να προωθηθεί η άσκηση και η σωματική δραστηριότητα.

Το θέμα είναι να ενθαρρύνουμε τον κόσμο να κάνει μικρά βήματα τη φορά για να αλλάξει σταδιακά τις συνήθειές του και να εντάξει στην καθημερινότητά του την άσκηση!

Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας αποδεικνύουν πώς μία τόσο μικρή αλλαγή μπορεί να μας βοηθήσει να ζήσουμε καλύτερα αλλά και περισσότερο! Όσο πιο πολύ προσπαθούμε να περπατάμε, να κάνουμε ποδήλατο ή και άλλες παρόμοιες, ελαφριές δραστηριότητες, τόσο πιο πιθανό είναι να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής μας και να ζήσουμε περισσότερο!

Πόσο πρέπει να ασκούμαστε;

Οι ειδικοί συνιστούν ότι 30 λεπτά μέτριας έντασης άσκηση, όπως το περπάτημα, 5 φορές την εβδομάδα, είναι σημαντική πρόοδος. Η διάρκεια της κάθε άσκησης πρέπει να είναι τουλάχιστον 10λεπτη. Αν αυτό κατανεμηθεί σε όλη την εβδομάδα, συμπίπτει με την άσκηση που προτείνουν οι επιστήμονες σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνάς τους.

Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από τον ιστότοπο about.com/health

Γιατι πρέπει να γελάμε

Το γέλιο 

  Το γέλιο, ανεβάζει με φυσικό τρόπο τη διάθεση, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, βελτιώνει το καρδιαγγειακό σύστημα και αυξάνει τη …..μακροζωία. Όλες αυτές οι ιδιότητες δεν συγκεντρώνονται σε κάποιο μαγικό φίλτρο, αλλά στην  ικανότητά μας να γελάμε. Δείτε τι αποκαλύπτουν οι έρευνες.

1. Τα μωρά δεν γελούν παρά μόνο αφού συμπληρώσουν 3 μήνες ζωής.

2. Όταν γελάμε, ο αέρας που εκπνέουμε, φεύγει από τους πνεύμονες με ταχύτητα 96 χλμ/ώρα.

3. Χρησιμοποιούμε 17 μυς του προσώπου μας για να γελάσουμε και 47 για να κατσουφιάσουμε.

4. Οι χαρούμενοι άνθρωποι έχουν 40% μειωμένο κίνδυνο για καρδιοπάθεια συγκριτικά με τους απαισιόδοξους.

5. 17 λεπτά γέλιου την ημέρα, αυξάνουν το προσδόκιμο ζωής σας κατά μία ημέρα.

6. Ένα 6χρονο παιδί γελά κατά μέσο όρο 300 φορές την ημέρα. Ένα ενήλικος γελά μόλις 15 φορές την ημέρα.

7. Οι χαμογελαστοί σερβιτόροι παίρνουν 50% περισσότερα φιλοδωρήματα από τους αγέλαστους συναδέλφους τους.

8. Ένα καλό γέλιο μπορεί να διαρκέσει μία ώρα.

9. Οι περισσότεροι γελαστοί άνθρωποι ζουν στην Κούβα και τη Βραζιλία. Στον αντίποδα βρίσκονται οι κάτοικοι των σκανδιναβικών χωρών.

10. Οι επιστήμονες έχουν καταγράψει 18 είδη χαμόγελου.

11. Πρέπει να χαμογελάσετε περίπου 250.000 φορές για να κάνετε μία ρυτίδα.

12. Το να γελάσετε 100 φορές ισοδυναμεί με το να κάνετε 10-15 λεπτά ποδήλατο.

13. Δεκαπέντε (15) λεπτά γέλιου έχουν τα ίδια οφέλη με 2 ώρες ύπνου.

14. Σύμφωνα με έρευνα του Γερμανού ψυχολόγου, Dr. Michael Titze, τη δεκαετία
του ’50, οι άνθρωποι γελούσαν κατά μέσο όρο 18 λεπτά την ημέρα.  Σήμερα, είναι 4-6 λεπτά την ημέρα.

15. Έρευνα του Πανεπιστημίου Vanderbilt διαπίστωσε ότι με το γέλιο καίμε λίγο παραπάνω από μία θερμίδα ανά λεπτό.

16. Το γέλιο ακούγεται το ίδιο σε όλους τους πολιτισμούς και όλες τις  κουλτούρες.  Oι επιστήμονες, μάλιστα, πιστεύουν ότι το γέλιο συνέβαλε στην ενίσχυση των
δεσμών μεταξύ των προγόνων μας.  

17. Ο ήχος του γέλιου είναι τόσο κοινός και οικείος που είναι αναγνωρίσιμος ακόμη και αν  παιχτεί ανάποδα στο μαγνητόφωνο.

18. Με το γέλιο ο εγκέφαλος απελευθερώνει τις βήτα-ενδορφίνες, τις φυσικές
οπιούχες ουσίες με αναλγητική δράση.

19. Το γέλιο ρίχνει τα επίπεδα της κορτιζόλης , ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο το ανοσοποιητικό σύστημα και αποτρέποντας την εμφάνιση ασθενειών.

Συνεχής μείωση του πληθυσμού της χώρας μας

Τα στατιστικά στοιχεία και οι προοπτικές μελέτες για την εξέλιξη του πληθυσμού της Ελλάδας είναι δυσοίωνα και απολύτως απογοητευτικά όπως καταγράφονται στις αναφορές της ΕΛΣΤΑΤ για τα έτη 2013-2017 [ΕΛΣΤΑΤ (2019): Ελλάς με αριθμούς, Απρίλιος-Ιούνιος].

Ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται σε απόλυτους αριθμούς ετησίως συνεχώς από το 2011, οπότε και για πρώτη φορά ο αριθμός των γεννήσεων και των μεταναστευτικών ροών προς τη χώρα υπολείπεται του αριθμού των θανάτων και της μετανάστευσης Ελλήνων στο εξωτερικό.

Η υπογεννητικότητα είναι χρόνιο πρόβλημα για την πατρίδα μας. Ο μέσος όρος ολικής γονιμότητας, δηλαδή παιδιών ανά ζεύγος, είναι 1,26, σταθερός τα τελευταία χρόνια, όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι 1,49. Επισημαίνεται ότι για να διατηρηθεί σταθερός ο πληθυσμός πρέπει ο δείκτης γονιμότητας να είναι πάνω από 2,1.

Η Ελλάδα και η Ιταλία καταγράφουν τον τρίτο χαμηλότερο δείκτη γεννήσεων (9‰) στην Ε.Ε., μετά τη Γερμανία (8,4‰) και την Πορτογαλία (8,5‰). Σαν αποτέλεσμα της υπογεννητικότητας και της γήρανσης του πληθυσμού αλλά και του αρνητικού ισοζυγίου μετανάστευσης, υπολογίζεται ότι θα έχουμε μείωση του πληθυσμού της Ελλάδας από τα 11 εκατομμύρια το 2013 στα 8,3 έως 10 εκατομμύρια το 2050. Η ελάττωση του πληθυσμού θα κυμανθεί από 800 χιλιάδες μέχρι 2,5 εκατομμύρια άτομα.

Ο πληθυσμός των παιδιών σχολικής ηλικίας (από 3 μέχρι 17 ετών) θα μειωθεί από 1,6 εκατομμύρια σήμερα σε 1,4 εκατομμύρια (αισιόδοξο σενάριο) έως 1 εκατομμύριο (απαισιόδοξο σενάριο) το 2050. Εξάλλου, υπολογίζεται ότι το 2020 ένα στα 7 παιδιά που γεννιούνται θα έχουν έναν τουλάχιστον αλλοδαπό γονιό.

Με βάση τις εκτιμήσεις των Ηνωμένων Εθνών για την προοπτική εξέλιξης του παγκόσμιου πληθυσμού από το 2010 μέχρι το 2050, προβλέπεται αύξηση 188% για τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, 351% για τα άτομα ηλικίας άνω των 85 ετών και 1004% για τα άτομα που ξεπερνούν τα 100 χρόνια. Αυτές οι εντυπωσιακές αυξήσεις των ατόμων της τρίτης ηλικίας βρίσκονται σε αντιδιαστολή με μία αύξηση μόλις 22% του γενικού πληθυσμού ηλικίας από 0-64 ετών για το ίδιο χρονικό διάστημα.

Ο εν δυνάμει οικονομικά ενεργός πληθυσμός (δηλαδή όλοι οι πολίτες ηλικίας 20-69 ετών που δυνητικά θα μπορούσαν να δουλέψουν) θα μειωθεί από 7 εκατομμύρια το 2015 σε 4,8-5,5 εκατομμύρια το 2050. Ο πραγματικός οικονομικά ενεργός πληθυσμός θα μειωθεί από 4,7 εκατομμύρια το 2015 σε 3-3,7 εκατομμύρια.

Τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών αντιπροσωπεύουν σήμερα στη χώρα μας ποσοστό πάνω από το 20,7% του πληθυσμού και σύμφωνα με τις προβλέψεις το 2030 θα είναι περίπου το 30% του πληθυσμού ενώ το 2050 θα πλησιάσουν το 1/3 του πληθυσμού! Αντίθετα, το αντίστοιχο ποσοστό των ατόμων ηλικίας 0-14 ετών είναι σήμερα περίπου 14% και αναμένεται να υποχωρήσει το 2050 στο 10-12%. Αντίστοιχα, η μέση ηλικία, που ήταν 26 έτη το 1951 και που είναι 44 έτη σήμερα, αναμένεται να αυξηθεί και να αγγίξει τα 50 έτη. Αυτή η δημογραφική γήρανση -κοινή σε όλες τις δυτικού τύπου χώρες- προκαλεί πολλά προβλήματα ιατρικά, κοινωνικά, οικογενειακά, οικονομικά, ασφαλιστικά, κ.ά. που θα προσλάβουν εκρηκτικές διαστάσεις στις προσεχείς δεκαετίες.

Σύμφωνα με την Αιτιολογική Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ευρωπαϊκό Έτος ενεργού γήρανσης 2012 (COM (210) 462/06.09.2010) και με βάση στοιχεία και προβλέψεις της Eurostat, υπολογίζεται ότι ενώ σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιστοιχούν 4 άτομα σε παραγωγική ηλικία (15-64 ετών) ανά 1 συνταξιούχο άνω των 65 ετών, το 2060 θα υπάρχουν μόνο 2 άτομα για κάθε 1 συνταξιούχο, αναλογία που αποτελεί τη δυσάρεστη πραγματικότητα για την πατρίδα μας σήμερα! Το πρόβλημα αυτό είναι γενικό για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και θα προκαλέσει μεγάλα προβλήματα βιωσιμότητας στα ασφαλιστικά συστήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, η μέση ηλικία συνταξιοδότησης στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι θα αυξηθεί από τα 61 έτη το 2013 στα 64,9 έτη το 2020, τα 65,9 έτη το 2030 και τα 67,5 έτη το 2060 για τους άνδρες και αντίστοιχα για τις γυναίκες τα 61,2, 64,8, 65,5 και 67,1 έτη.

Η Ελλάδα κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε γηράσκοντα πληθυσμό (ποσοστό αύξησης 21,4%) έναντι μέσου όρου της Ε.Ε. 17,2%. Συγκεκριμένα, οι έξι πρώτες χώρες σε παγκόσμια κλίμακα που γηράσκουν ταχύτατα είναι κατά σειρά η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ελλάδα και η Ιταλία. Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας το 2050 θα υπάρχουν 3 εκατομμύρια Έλληνες ηλικίας άνω των 60 ετών.

Εξάλλου, δεδομένα από την ετήσια έκθεση της διεθνούς Οργάνωσης Help Age International του 2015 για την ποιότητα της ζωής των ηλικιωμένων χαρακτηρίζει την Ελλάδα ως μια από τις χειρότερες χώρες για να ζουν οι πολίτες άνω των 60 ετών και κατατάσσει τη χώρα μας στην 79η θέση μεταξύ 96 χωρών, όσον αφορά στην κοινωνικο-οικονομική ευημερία, κάτω από τη Βενεζουέλα και τη Νότια Αφρική!

Παρόλα αυτά όμως, σύμφωνα με την ίδια Οργάνωση το προσδόκιμο ζωής των Ελλήνων ηλικίας 60 ετών είναι 24 έτη και το προσδόκιμο ζωής με καλή υγεία τα 17,4 έτη, πολύ κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το προσδόκιμο ζωής χωρίς χρόνια νοσηρότητα στην ηλικία των 65 ετών, το 2011 ήταν 8,0 έτη για τους άνδρες και 7,7 έτη για τις γυναίκες, παρουσιάζοντας μείωση από το έτος 2005 κατά -0,6 έτη και -1,1 έτη, για άνδρες και γυναίκες, αντίστοιχα.
Υγεία και τρίτη ηλικία.

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Γεροντολογικής και Γηριατρικής Εταιρείας, Ιωάννης Γ. Καραϊτιανός, Καθηγητής Χειρουργικής ΕΚΠΑ, αναφέρει ότι συνέπεια της βαθμιαίας γήρανσης του πληθυσμού είναι η αύξηση των ποσοστών των νόσων φθοράς όπως είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, η χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια, η καχεξία, η άνοια και άλλες διαταραχές της μνήμης, η οστεοπόρωση και βέβαια η μεγάλη μάστιγα του καρκίνου.

Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, αν και αποτελούν περίπου το 20,7% του πληθυσμού, καταναλώνουν δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό των κρατικών πόρων για την Υγεία.
Κάθε 5 χρόνια προστίθενται στην προχωρημένη ηλικία πάνω από 100.000 άτομα.

Από τους ηλικιωμένους ασθενείς που νοσηλεύονται σε γενικά νοσοκομεία το 40% είναι χειρουργικοί ασθενείς.
Τα άτομα άνω των 70 ετών, ενώ αποτελούν το 10% του πληθυσμού, απασχολούν το 50% των νοσοκομειακών κλινών και ειδικότερα το 25% των κλινών για οξέα περιστατικά.

Οι υπερήλικες καλύπτουν το 25% των συνολικών ημερών νοσηλείας στα νοσοκομεία.
Συννοσηρότητα: Το 70% των υπερηλίκων έχουν περισσότερες της μιας συνοδούς νόσους.
Πολυφαρμακία: Το 25% των υπερηλίκων παίρνουν περισσότερα από 5 φάρμακα.

Επιλογή στοιχείων αναφορικά με τις βασικές ασθένειες της τρίτης ηλικίας:

Κολπική μαρμαρυγή
Η κολπική μαρμαρυγή (μια συνήθης μορφή καρδιακής αρρυθμίας όπου ο ρυθμός συστολής της καρδιάς είναι ταχύς, ανώμαλος και αποδιοργανωμένος) παρατηρείται σε ποσοστό 5% στα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και σε 10% στους υπερήλικες άνω των 80 ετών και αποτελεί το κύριο αίτιο θρομβοεμβολικών αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Στην Ελλάδα καταγράφονται πάνω από 30.000 αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια κάθε χρόνο και με θνητότητα γύρω στο 30% τον πρώτο χρόνο.

Σακχαρώδης διαβήτης
Η επίπτωση του σακχαρώδους διαβήτη αυξάνεται ταχύτατα στην Ευρώπη και στη χώρα μας και υπολογίζεται σε 6-9% του ελληνικού πληθυσμού. Αποτελεί μαζί με την παχυσαρκία και την αρτηριακή υπέρταση βασικό παράγοντα θνησιμότητας. Οι οφειλόμενοι στο σακχαρώδη διαβήτη θάνατοι παγκοσμίως αγγίζουν το 1,5 εκατομμύριο ετησίως και 1 στους 20 θανάτους αποδίδεται άμεσα ή έμμεσα στο σακχαρώδη διαβήτη και τις επιπλοκές του.

Οστεοπόρωση- πτώσεις- κατάγματα
Η οστεοπόρωση πλήττει το 30% των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών και υπολογίζεται ότι πάσχουν από αυτή 200 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Οφείλεται στην κακή διατροφή, την έλλειψη άσκησης, τη μη επαρκή έκθεση στον ήλιο και την κληρονομικότητα, ενώ μελέτες στην Ελλάδα έδειξαν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα, που είναι απαραίτητη μαζί με το ασβέστιο για την υγεία των οστών, στο 60% των ενηλίκων ανδρών και στο 70% των γυναικών. Ένα οστεοπορωτικό κάταγμα συμβαίνει παγκοσμίως κάθε 3 δευτερόλεπτα (30% των οστεοπορωτικών ανδρών και γυναικών θα εμφανίσει ένα κάταγμα). Αξίζει να σημειωθεί ότι οι καταγματίες αυτοί έχουν πιθανότητα 85% να πάθουν και δεύτερο κάταγμα. Σοβαρότερες είναι οι επιπτώσεις από το κάταγμα του ισχίου. Ένα χρόνο μετά από κάταγμα του ισχίου η πιθανότητα θανάτου εξαιτίας του κατάγματος είναι 20%-25%, ανάλογα με το ιατρονοσηλευτικό επίπεδο, η δε πλήρης αποκατάσταση μετά από κάταγμα ισχίου δεν υπερβαίνει το 50%. Στην Ελλάδα το 2018 συνέβησαν περίπου 90.000 οστεοπορωτικά κατάγματα (εκ των οποίων τα 16.000 του ισχίου) και τα οποία κόστισαν περισσότερα από 700 εκατομμύρια ευρώ. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ετήσιο κόστος των καταγμάτων είναι 37 δισεκατομμύρια ευρώ και αναμένεται να αυξηθεί κατά 25% μέχρι το 2025. Δυστυχώς, η μεγάλη πλειοψηφία των οστεοπορωτικών ατόμων υποθεραπεύονται ή δεν λαμβάνουν καθόλου φαρμακευτική αγωγή, κυρίως λόγω οικονομικών δυσχερειών αλλά και της έλλειψης ορθής εκτίμησης της σοβαρότητας της πάθησης από τους πάσχοντες και το ιατρικό προσωπικό παγκοσμίως. Ακόμα και μετά το πρώτο οστεοπορωτικό κάταγμα, μόνο το 20% των ασθενών άνω των 50 ετών διεθνώς, αναγνωρίζονται ως ασθενείς με οστεοπόρωση και λαμβάνουν αγωγή πρόληψης νέου κατάγματος.

Καρκίνος: νόσος της τρίτης ηλικίας
Οι περισσότερες μορφές καρκίνου διαγιγνώσκονται σε ηλικιωμένα άτομα: Πάνω από το 50% των κακοήθων όγκων στις ΗΠΑ και στην Ε.Ε. αφορά σε άτομα άνω των 65 ετών.

Η ετήσια επίπτωση των κακοήθων νεοπλασμάτων αυξάνει με ταχύτατο ρυθμό σε ηλικίες άνω των 65 ετών.

Την τελευταία 30ετία μειώθηκαν κατά 25% οι θάνατοι από νεοπλασίες σε άτομα κάτω των 55 ετών (νεότερες χημειοθεραπείες, λεμφώματα, λευχαιμίες, καρκίνος όρχεως), αλλά αυξήθηκε κατά 18% η θνητότητα από καρκίνο στους υπερήλικες ασθενείς.

Στις ΗΠΑ το 52% όλων των καρκίνων στις γυναίκες και το 59% στους άνδρες διαγιγνώσκεται σε άτομα άνω των 65 ετών.

Οι συχνότερες μορφές καρκίνου είναι ο καρκίνος του πνεύμονα, του προστάτη και του παχέος εντέρου για τους άνδρες και ο καρκίνος του μαστού, του πνεύμονα, του παχέος εντέρου και των γεννητικών οργάνων για τις γυναίκες. Αύξηση παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας η επίπτωση του καρκίνου του παγκρέατος και του μελανώματος. Τα βασικοκυτταρικά καρκινώματα του δέρματος είναι συχνότατα νεοπλάσματα της προχωρημένης ηλικίας και για τα δύο φύλα και έχουν καλή πρόγνωση αν αντιμετωπιστούν σωστά και έγκαιρα.

Όπως αναφέρει ο Πρόεδρος της Ε.Γ.Γ.Ε. Καθηγητής κ. Ι. Καραϊτιανός, πάνω από το 66% των θανάτων από καρκίνο συμβαίνει σε ασθενείς ηλικίας άνω των 65 ετών. Οι καρκίνοι είναι υπεύθυνοι σαν πρώτη αιτία θανάτου στο φάσμα ηλικίας μεταξύ 65 και 74 ετών και η δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα 75 χρόνια.

Έτσι προκύπτουν ηθικά και δεοντολογικά προβλήματα για την ιατρική περίθαλψη των ηλικιωμένων. Παρά τη σήμερα επικρατούσα άποψη ότι οι προληπτικές εξετάσεις για καρκίνο στα άτομα τρίτης ηλικίας στοιχίζουν δυσανάλογα στο Σύστημα Υγείας σε σχέση με το πιθανό όφελος, αυτό δεν φαίνεται να ισχύει. Έχει μείζονα σημασία η εφαρμογή εθνικών προγραμμάτων έγκαιρης διάγνωσης των συχνότερων μορφών καρκίνου (μαστού, παχέος εντέρου, προστάτη, τραχήλου μήτρας, δέρματος, κλπ.) ακόμα και σε άτομα προχωρημένης ηλικίας, τουλάχιστον μέχρι τα 75 έτη ανάλογα με τη βιολογική ηλικία αλλά και το προσδόκιμο επιβίωσης των ατόμων αυτών.

Η μαστογραφία πρέπει να συνεχίζει να εκτελείται προληπτικά σε γυναίκες με καλό προσδόκιμο επιβίωσης άνω των 10 ετών και μέχρι την ηλικία των 75 ετών, ενώ το τεστ Παπανικολάου θα μπορούσε να σταματήσει να εκτελείται με τη συμπλήρωση των 65 ετών εφόσον η γυναίκα έχει υποβληθεί σε 3 αρνητικά τεστ με τουλάχιστον 1 στην τελευταία 5ετία. Ο προληπτικός έλεγχος για ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου με κολονοσκόπηση μπορεί να εκτελείται με ασφάλεια μέχρι και την ηλικία των 75 ετών και εφόσον ο εξεταζόμενος έχει προσδόκιμο επιβίωσης 10 χρόνια. Τέλος, η εξέταση αίματος για PSA προκειμένου να ανιχνευθεί έγκαιρα ο καρκίνος του προστάτη πρέπει να γίνεται μέχρι τα 65 ή και τα 70 χρόνια σε άνδρες με καλή φυσική κατάσταση και χωρίς σοβαρές συνυπάρχουσες παθήσεις, εφόσον εξηγηθούν στον ενδιαφερόμενο τα υπέρ και τα κατά της εξέτασης αυτής. Σε ό,τι αφορά στον καρκίνο του πνεύμονα η ετήσια αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης συνιστάται για τους βαρείς καπνιστές, ακόμα και εκείνους που έχουν κόψει το κάπνισμα για λιγότερο από 15 χρόνια, μέχρι την ηλικία των 74 ετών, υπό την προϋπόθεση ότι στην περίπτωση ανίχνευσης καρκίνου θα μπορούν να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση ή ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία.

Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου σημαίνει εξάλλου: λιγότερες βαριές χειρουργικές επεμβάσεις, λιγότερες χημειοθεραπείες και ακτινοθεραπείες, λιγότερες ημέρες νοσηλείας και τελικά προσφέρει μεγάλες πιθανότητες ίασης ή μακρότερης επιβίωσης με ικανοποιητική ποιότητα ζωής.

Στο πλαίσιο της βελτίωσης της υγείας και της ποιότητας ζωής των ηλικιωμένων, η Ε.Γ.Γ.Ε. κατέθεσε πρόταση το 2015 στο Υπουργείο Υγείας για την υιοθέτηση μιας συνολικής πολιτικής για την Πρόληψη και την Προαγωγή της Υγείας των Ηλικιωμένων. Η πρότασή μας έτυχε θετικής αντιμετώπισης και έκτοτε διοργανώνεται ετησίως ένα εθνικό πιλοτικό πρόγραμμα με την κωδική ονομασία ΗΠΙΟΝΗ. Έως σήμερα έχουν διοργανωθεί τέσσερα προγράμματα (2015 για το σακχαρώδη διαβήτη, 2016 για την πρόληψη της οστεοπόρωσης και των πτώσεων, 2017 για την άνοια, 2018 για τους καρκίνους του πεπτικού συστήματος), ενώ για φέτος το πρόγραμμα εστιάζει στις διαταραχές της ακοής και της όρασης. Το υπουργείο υγείας εκδίδει εγκύκλιο – η οποία βασίζεται σε συζητήσεις στις οποίες συμμετέχουν όλοι οι επαγγελματικοί φορείς υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, οι συναφείς επιστημονικοί φορείς και φορείς ασθενών, καθώς και εκπρόσωποι των συναρμόδιων υπουργείων -, που αποστέλλεται σε όλους τους φορείς ευθύνης του αλλά και στα συναρμόδια υπουργεία για εφαρμογή του προγράμματος σε εντατική μορφή από την 1η Οκτωβρίου έως το τέλος του έτους, ενώ διευκρινίζει ότι η ισχύς της εφαρμογής των επιμέρους προγραμμάτων συνεχίζεται και μετά την εντατική εφαρμογή τους.

Με βάση αυτά τα δεδομένα, η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία αγωνίζεται πάνω από τρεις δεκαετίες για τη θεσμοθέτηση της ειδικότητας της Γηριατρικής και στη χώρα μας που είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη στην οποία δεν είναι αναγνωρισμένη η Γηριατρική ως ιατρική ειδικότητα ή εξειδίκευση.